ارزیابی ریسک‌های محیط‌زیستی واحد بهره‌برداری پالایش گاه نفت خام گچساران با تلفیق روش‌های تصمیم‌گیری چندمعیاره و تجزیه و تحلیل حالات خرابی و شکست محیط‌زیستی

زمینه و هدف: ارزیابی ریسک روشی برای تعیین اندازه کمی و کیفی خطرات و پیامدهای ناشی از حوادث احتمالی بر روی افراد، مواد، تجهیزات و محیط­زیست است. با انجام این کار میزان کارآمدی روش­های کنترلی موجود مشخص شده و داده­های با­­ ارزشی برای تصمیم­گیری در زمینه کاهش ریسک فراهم می­آید. روش بررسی: در این تحقیق واحد بهره­برداری پالایش گاه نفت گچساران مورد ارزیابی قرار گرفته­است. هدف از این تحقیق ارزیابی ریسک­های محیط­زیستی این واحد با روش­ها و فنون به روز و ارایه راه­کارهای کنترلی به منظور مدیریت این ریسک­ها است. به کارگیری هم­زمان روش­های مختلف ارزیابی ریسک و فنون تصمیم­گیری چند­معیاره می­تواند به ارزیابی و مدیریت بهینه ریسک­ها کمک نماید. برای دست­یابی به این هدف از ترکیب فنون تجزیه و تحلیل حالات خرابی بالقوه محیط­زیستی[1] (EFMEA) با فرآیند تحلیل سلسله مراتبی[2] (AHP) و روش­ ترجیح بر اساس مشابهت به راه حل ایده­آل[3] (TOPSIS) استفاده شده است. یافته­ها: در ابتدا از طریق بازدید و اخذ نظرات کارشناسان از واحد مذکور ریسک­ها شناسایی و بر اساس تاثیر روی مولفه­های پنج­گانه محیط­زیست ارزش­گذاری شدند. در ادامه عدد اولویت ریسک­ها تعیین و وارد TOPSIS شد و رتبه­بندی صورت گرفت. بحث و نتیجه­گیری: نتایج حاصل نشان می­دهند که مهم­ترین ریسک­ها شامل آلاینده­های خروجی از دودکش­ها و بار اضافی منتقل به مشعل[4] است.   [1]- Environmental Failure-Mode and Effects Analysis [2]- Analytical hierarchy process [3]- Technique for Order Preference by Similarity to Ideal Solution [4]- Flare